İnşaat denildiğinde ilk akla gelen genelde beton ve demir olmaktadır. Çünkü, bu malzemeler yapının iskeletini oluşturmakta ve yapının süreçleri hakkında bilgi vermektedir. Ayrıca, yapıda en fazla hacim kapsayan malzemelerdir. Peki hazır betonun yapıda maliyetine etkisi de bu kadar baskın mıdır? Bu yazıda kısaca buna değinilecektir.
Hazır beton fiyatının yapı maliyetine etkisini tespit etmek için aşağıdaki veriler kullanılmıştır:
1)Yapı Maliyeti ( Kaynak: Resmi Gazete )
2)Yapıda hazır beton kullanım miktarı ( Kaynak: İMO)
Aşağıdaki tabloda 2015 yılı için binaların metrekare normal inşaat maliyet bedelleri gösterilmektedir. Bu cetvel 64 seri nolu “Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği” ekidir. Betonarme karkas şeklinde yapılan meskenler inşaat sınıfına göre 5’e ayrılmaktadır. Bunlar lüks, 1.sınıf, 2.sınıf, 3.sınıf ve basit olarak belirlenmiştir. Lüks ve 1.sınıf inşaatlarda diğerlerine göre betonun maliyete etkisi daha az olmaktadır. Çünkü, bu sınıflarda maliyeti artıran hususlar daha çok ince yapı malzemeleri olmaktadır.
Betonarme Karkas Mesken Binaların Yapım Maliyeti (TL) | Asgari | Azami | Ortalama |
---|---|---|---|
A) LÜKS İNŞ. | 1151,53 | 1292,35 | 1221,94 |
B) 1. SINIF İNŞ. | 727,22 | 798,97 | 763,10 |
C) 2. SINIF İNŞ. | 465,73 | 553,21 | 509,47 |
D) 3. SINIF İNŞ. | 328,60 | 393,02 | 360,81 |
E) BASİT | 167,50 | 236,57 | 202,04 |
Aşağıda googledoc olarak gösterilen tabloda yapı yaklaşık maliyet hesabı yer almaktadır. Uzun yıllardır mühendisler tarafından başvurulan bu tablo İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yayınlanmıştır. Ancak, bu tablo sadece genel bir fikir vermesi için kullanılmalıdır. Aksi takdirde yanlış hesaplamalara neden olabilir. Bu tabloda bakılması gereken yer betonarme betonudur. 1 metrekare alan için ortalama 0.38 metreküp hazır beton kullanıldığı görülmektedir. Elbette bu veri genellemeden daha fazla bir anlam taşımamaktadır. Beton dayanım sınıfına göre, projeye göre, yapım türüne göre( tünel kalıp, karkas) değişmektedir. Tünel kalıp için bu miktarı yaklaşık %10 arttırmak gerekmektedir.
Örnek: 100 m2’lik 1. sınıf inşaat
İnşaat Tipi | İnşaat Sınıfı | Alan (m2) | Birim Maliyet (TL/m2) | Toplam Maliyet (TL) |
---|---|---|---|---|
Mesken | 1.sınıf | 100 | 763,1 | 76.310,00 TL |
Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi 100 metrekarelik 1.sınıf bir meskenin yaklaşık maliyeti 76.310 TL’dir.
İnşaat Tipi | İnşaat Sınıfı | Alan (m2) | Beton (m3/m2) | Toplam Beton (m3) |
---|---|---|---|---|
Mesken | 1.sınıf | 100 | 0,38 | 38 |
Yukarıdaki tabloda 100 metrekarelik 1.sınıf bir mesken yapımında 38 metreküp hazır beton kullanılacağı görülmektedir. Mart 2015 için ortalama beton fiyatı 130 TL (KDV hariç) alınmıştır. Bu fiyat beton sınıfına ve bölgelere göre değişkenlik göstermektedir. Ancak, yine de yapı maliyetine etkide büyük değişikliğe neden olmayacaktır. Aşağıdaki tabloda hazır beton fiyatının ve fiyat artışının yapı maliyetine etkisi gösterilmiştir. Bu örnekten yola çıkılırsa 1. sınıf mesken için hazır betonun maliyete etkisi %6.5 seviyesindedir. 2.sınıf mesken için ise bu değer yaklaşık %10’dur. Bu oranlar beton fiyatına ve yapı maliyetine göre elbette değişecektir; ancak hazır betonun yapı maliyetine(mesken) etkisinin %5 ile %10 arasında olduğu genel kabulünü değiştirmeyecektir.
Hazır Beton Fiyatı (TL/m3) | Artış | Beton Maliyeti (TL/100 m2) | Yapı Maliyetine Oran (%) |
---|---|---|---|
130 | – | 4.940,00 TL | 6,47% |
143 | 10% | 5.434,00 TL | 7,08% |
156 | 20% | 5.928,00 TL | 7,67% |
169 | 30% | 6.422,00 TL | 8,26% |
195 | 50% | 7.410,00 TL | 9,41% |
260 | 100% | 9.880,00 TL | 12,16% |
Sonuç
- Hazır betonun yapı maliyetine (mesken) etkisi %5 ile %10 arasında değişmektedir.
- 1.sınıf meskenler için bu oran yaklaşık %6.5’dir.
- 2.sınıf meskenler için bu oran yaklaşık %10’dur.
- Hazır beton fiyatındaki %30’luk artış toplam yapı maliyetini yaklaşık %2 oranında etkilemektedir.