Paspayı Nedir?

TS 500 Standardı’na göre “donatıya gerekli aderansı sağlamak ve donatıyı dış etkilerden korumak için bir beton elemanının içinde bulunan en dış donatının dışından beton bitim yerine kadar ölçülen beton kalınlığı”na net beton örtüsü ya da paspayı denmektedir. 1985 yılından bu yana kullanılmakta olan TS 500 Standardı’nda aşağıdaki tabloda belirtilen paspayı kalınlıkları yer almaktadır.

TS 500 Standardı’nda yer alan paspayı ile ilgili bilgiler muadili olan Avrupa ve Amerikan standartlarına göre oldukça yetersizdir. Eurocode 2’de çevresel etki sınıflarına göre en düşük paspayı kalınlıkları belirtilmektedir. Çevresel etkilere göre paspayı kalınlığının tespit edilmesi yapının hizmet ömrü için oldukça gerekli bir işlemdir. Bu nedenle mühendislerin sadece TS 500’e göre değil Eurocode 2’ye göre paspayı kalınlığı hesabı yapması gerekmektedir. TS 500 Standardı; yangının, paslanmanın ve diğer zararlı dış etkenlerin sözkonusu olduğu durumlarda, beton örtüsünün gerekli görüldüğü kadar arttırılması gerektiğini ifade etmektedir.

Paspayının Önemi

Paspayının en önemli amacı beton içerisindeki donatıları çevresel koşullar sonucu oluşan korozyondan ve yangından korumaktır. Yetersiz paspayı donatının zamanla zarar verici ortamlara maruz kalmasına neden olur. Korozyona uğrayan donatının yük taşıma kapasitesi düşer ve hacimsel genleşme sonucu beton içinde gerilmeler oluşur.

BETONUN MARUZ KALDIĞI ÇEVRESEL ETKİLER

Betonarme yapılar hizmet ömrü boyunca içsel ve dışsal farklı çevresel etkilere maruz kalabilir. Birden fazla etki durumunda tasarım en baskın çevresel etkiye göre yapılmalıdır.