Türkiye Çimento İstatistikleri – 2019

Ülkemizde çimento üretimi, üretilen çimento cinsleri, kapasite kullanım oranı vb. sektörel istatistikler Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği tarafından hazırlanmakta ve kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Bu yazıda 2019 yılı çimento istatistiklerinde öne çıkan konulara değinilmektedir.

Çimento Üretimi

2019 yılında Türkiye çimento üretimi yaklaşık 57 milyon tonla bir önceki yıla göre %21.5 düşüş yaşadı. Bölgesel olarak en fazla düşüş %28,3 ile İç Anadolu’da, en az düşüş ise %15 ile Akdeniz Bölgesinde gerçekleşti.

Klinker üretiminde ise düşüş %17,8 oldu. Klinker üretiminin çimentoya oranla daha az düşüş göstermesinin ana nedeni klinker ihracatındaki artış olmuştur. Bu nedenle hem çimento hem de klinker verileri birlikte değerlendirilmelidir.

Çimento İç Satış

2019 yılında iç pazarda 45.4 milyon ton çimentonun satışı gerçekleşti. Bir önceki yıla göre %29,4‘lük bir düşüş yaşandı. Bu düşüş çimento üretimindeki düşüşten daha fazladır. Bu nedenle 2019 yılı için iç pazarın daha olumsuz dış pazarın ise daha olumlu olduğu rahatlıkla söylenebilir. İç satış %37 ile en fazla Marmara Bölgesinde, %17 ile en az Güney Doğu Anadolu Bölgesinde düştü.

Son 5 Yılda Çimento Üretimi

2019 yılında son 5 yılın en düşük çimento üretimi gerçekleşmiştir.

Son 5 Yılda Çimento İç Satışı ve İhracatı

2019 yılında son 5 yıla oranla en düşük çimento iç satışı yaşanmış olsa da çimento ihracatında tam tersi bir durum görülmüştür. 2019 yılında çimento ihracatında çok belirgin bir artış yaşanmıştır. Benzer durum klinker ihracatında da görülmüştür.

Kapasite Kullanımı

2019 yılında çimento üretim kapasitesi bir önceki yıla oranla yaklaşık 3 milyon tonluk bir artış ile 143.7 milyon ton olmuştur. Klinker üretim kapasitesi ise yaklaşık 2 milyon tonluk bir artış ile 91.6 milyon ton olmuştur. Çimento ve klinker üretim kapasitesi en yüksek olan bölge Akdeniz Bölgesidir.

2019 yılında çimento kapasite kullanımı %41,6 ve klinker kapasite kullanımı %67,2 olmuştur. Bir önceki yıl bu veriler sırasıyla %53,4 ve %82,9 idi. Kapasite artarken kullanım oranında ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Kapasite kullanım oranında ise Marmara Bölgesi öne çıkmaktadır. En düşük çimento kapasite kullanımı Ege Bölgesinde, en düşük klinker kapasite kullanımı ise İç Anadolu Bölgesinde görülmüştür.

Ambalaja Göre İç Satış Dağılımı

Önceki yıllara paralel olarak iç satışta dökme oranı %80 seviyelerinde gerçekleşmiştir. Oran olarak en fazla dökme çimento Marmara Bölgesinde, en az ise Güney Doğu Anadolu Bölgesinde satılmaktadır.

Segment Bazlı İç Satış Dağılımı

2019 yılında 2018 yılına oranla hazır beton segmentinin %50’den %44 seviyesine gerilediği görülmektedir.

İhracat

Aşağıdaki grafikte 100 bin ton üzeri çimento ihracatı yapılan ülkeler görülmektedir. En fazla ihracat ABD, İsrail ve Suriye’ye yapılmaktadır.

İhracatın %86‘sı deniz yolu ile, %13‘ü kara yolu ile yapılmaktadır.

2019 yılında çimento ve klinker ihracatları miktar olarak birbirine oldukça yakın gerçekleşmiştir.

Çimento Cinsine Göre İç Satış Dağılımı

Aşağıdaki grafikte çimento cinsine göre iç satışların dağılımı görülmektedir.

İç satışta %54,5 ile CEM I 42.5 R zirvede yer almaktadır. Daha sonra CEM II/A 42.5 ve CEM IV/B 32.5 çimentoları gelmektedir.

İç piyasada CEM I 4.5 R çimentosu kullanımı 2017 yılında %58,6 ile zirve yapmıştı. Son iki yılda ise bir düşüş görülmektedir.

CEM I 42.5 R çimentosunun bölge bazlı tüketimi incelendiğinde oran olarak en fazla Karadeniz Bölgesinde kullanıldığı görülmektedir. Güney Doğu Anadolu Bölgesinde ise şaşırtıcı derecede düşüktür. Bunun nedeni bu bölgede CEM II/A 42.5 çimentosunun daha dominant bir karakterde olmasıdır.

Aşağıdaki tabloda her bölgede en fazla tüketilen ilk 3 çimento cinsi belirtilmiştir.

Çimento Cinsine Göre İhracat Dağılımı

İhracat tarafında CEM I 52.5 çimentosu öne çıkmaktadır.

İstihdam

2018 yılına oranla müteahhit elemanlar dahil toplam istihdamda belirgin bir değişim olmamıştır. Ancak, müteahhit eleman dışındaki toplam istihdamda %6 civarı bir düşüş yaşanmıştır.